İNSÜLİN VE D VİTAMİN DÜZEYİNİN ÖNEMİ

İnsülin midenin arkasındaki pankreas bezinden salgılanır. Esas görevi kan şeker düzeyini sabit tutmaktır. Hayatta kalmak için insülin olmazsa olmazdır. Ama acı gerçek şudur. Bu yazıyı okuyanlarınızın çoğunda kanınızdaki insülin düzeyi gereğinden yüksektir ve insülin direnciniz vardır. Bu durum kişiyi gittikçe kronik ve yıkıcı hastalıklara doğru götürür. Ve yaş ilerledikçe bunun olma ihtimali de yükselir.

Erişkin bir insanın vücudunda yaklaşık 4 litre kan vardır. Ve bu dört litre kanın hepsinde toplam bir çay kaşığı şeker vardır. Evet. Bu kadar az. Eğer bu miktar bir çorba kaşığına yükselecek olursa kişi şeker komasına girer ve ölür. Vücudumuz bu durumu engellemek için bayağı sıkı çalışır. Bu amaçla da insülin devreye girer. Tahıl veya şeker içeren herhangi bir yiyecek kan şekerimizi yükseltir. Bunu karşılamak için pankreas insülin salgılar.

Eğer sürekli tahıllı ve şekerli gıdalar alınırsa bir süre sonra hücrelerin insülin reseptörleri (insülini algılayan hücre zarı yapılar) hassaslığını kaybeder. Bu durumda da kandaki şeker düzeyini korumak için pankreas daha fazla insülin salgılar. Sonuçta insülin direnci gelişir. Eğer karbonhidrat alımı azaltılmazsa kişi bir süre sonra şeker hastası olur. Burada da kalmaz arkasından kalp hastalığı, felçler, kanser ve Alzheimer (bunama) gelir.

Daha da kötüsü yüksek insülin çok yararlı iki hormonun salgılanmasını da engeller. Bunlar glukagon ve büyüme hormonudur. Glukagon şeker ve yağın yakılmasından sorumludur. Büyüme hormonu ise kas gelişmesini sağlar. Yani karbonhidrat alımına bağlı yüksek insülin dolaylı yoldan yağ birikmesine sebep olur. Çünkü beden gerektiği zaman yağ yakamaz.

İnsülin durumunuzu anlamak için aç karnına kanda insülin düzeyini ölçtürmeniz yeterlidir. Bu tahlil hemen her hastanenin laboratuvarında yapılır ve çok da pahalı değildir. Yalnız burada önemli bir durum var. Laboratuvarın size sunduğu normal sınırlara aldanmayın. Bu sınırlar normal topluma göre belirlenmiştir. Ama normal gibi görünen insanların çoğunda insülin seviyeleri olması gerekenden yüksektir. Normal sınırı 5’dir. Ama ideal olan 3 ün altında olmasıdır. Unutmayın tamamen aç karnına ölçülmesi gerekir. Aç değilseniz yapılan ölçümün hiçbir değeri olmaz.

Vitamin D düzeyi

Sağlık durumunuzu gösteren ikinci madde D vitaminidir. Ben Fethiye’deyim yaz kış güneşin altındayım. Benim D vitaminim normaldir demeyin. Mutlaka kanınızdaki D vitamini düzeyini ölçtürün. Ölçülmesi gereken 25(OH)D dir. Bir değer adı da 25 hidroksi vitamin D. Bu kadar önemli bir incelemeyi şu anda Devlet ödemiyor. Bu nedenle hangi sağlık sisteminde olursanız olun ücretini cebinizden karşılayacaksınız. İdeal D vitamini düzeyi 50-70 ng/ml dir. Eğer seviyeleriniz düşük çıkarsa neler yapmanız gerektiğini daha sonra anlatacağım.

Bel-Kalça Oranı

Kalın bir bel sağlıksızlık işaretidir. Çünkü karnınızı ve karaciğerin, böbreğin ve bağırsakların etrafını çok fazla yağ çeviriyor demektir. Organların etrafındaki bu fazla yağ organların düzenli çalışmasını bozar ve şeker, kalp ya da felç olma ihtimalini hızlı bir şekilde arttırır. Bu organların yağının fazla olmasının klasik işareti elma tipine sahip olmaktır. Karındaki şişkinlik yani yağ toplanması göbek deliğinin üst kısmındadır. Armut şeklinde olanlar yani bel ince, kalçalarda yağı fazla olanlar da iç organlarda fazla yağ toplanması yoktur. Ama yine de bazı kişiler ince görünmesine rağmen iç organlarında fazla yağ taşıyabilirler.

Beli ölçmek için hemen göbeğin üstüne mezurayı sarın. Belin en ince bölgesi burasıdır. Kalça için ise en geniş yerden ölçü alın. Sonrada bel öcüsünü kalça ölçüsüne bölün. İdeal oran erkeklerde 0.8, kadınlara 0.7 dir. Oran erkekte 1.0’ı kadında 0.95 i geçerse ciddi risk var demektir.

Beden yağ oranı:

Çoğu uzman en güvenilir ölçünün bedendeki yağ miktarı olduğunu söylüyor. Çok fazla yağ hastalıklara neden olurken çok az yağ da kas erimesine sebep olur. Kabul edilebilir oranlar kadında %25-30, erkekte %18-24 dür. Kadında yağ oranı %32 yi erkekte %25 i geçmişse obez kabul edilir. Hastanelerde gelişmiş ölçüm yapan cihazlar vardır. Ama basitçe internette bedendeki yağ oranına göre fotoğraflar bulabilirsiniz. Bu fotoğrafları kendinizle karşılaştırarak ne kadar yağa sahip olduğunuzu yaklaşık tahmin edebilirsiniz. (Google arama kısmına “body fat percentage photos” yazarak bu resimlere ulaşabilirsiniz.)